Peelingi – zastosowanie, możliwości, zagrożenia

 

W czasach nowożytnych peelingi kosmetyczne były bardzo popularne w XVIII wieku. Leczniczo zaczęto je stosować w XIX wieku W 1874 r. w Wiedniu Ferdinand von Hebra używał ich do leczenia melazmy, skórnych powikłań choroby Addisona oraz piegów.

 

Z kolei w Hamburgu w 1882 r. Paul G. Unna opisywał działanie na skórę kwasu salicylowego, rezorcynolu, kwasu trójchlorooctowego (TCA).

 

W pierwszej połowie XX wieku rozpowszechnione było używanie fenolu i TCA w wielu ośrodkach. Natomiast kwas alpha-hydroksylowy (AHAs) był dostępny przy powierzchownych peelingach w późnych latach 80. i na początku lat 90. XX wieku.

 

Jak dzielimy peelingi?

 

Peelingi dzielimy ze względu na:

 

głębokość działania

• powierzchowne w obrębie naskórka,
• średniogłębokie obejmujące cały naskórek i górną warstwę skóry,
• głębokie sięgające do głębszych warstw skóry.

sposób złuszczania

• chemiczne (chemabrazja),
• mechaniczne ścieranie naskórka przy użyciu tarcz korundowych lub diamentowych, kryształków korundu (mikrodermabrazja) lub specjalnie przygotowanych past,
• fizyczne wykonywane przy użyciu lasera (CO2, Er:YAG), ciekłego azotu, podtlenku azotu, a także ultradźwięków.

 

Co nazywamy peelingiem chemicznym?

 

Peelingiem chemicznym nazywamy działanie na skórę aktywnych substancji, powodujących kontrolowane, całkowite lub częściowe niszczenie nabłonka, z jednoczesnym lub bez jednoczesnego niszczenia skóry. Prowadzi to do złuszczenia nabłonka, usunięcia powierzchownych zmian skórnych, a w efekcie do regeneracji i powstania nowego nabłonka i tkanki skórnej.

 

Niektóre substancje w zależności od ich stężenia lub też czasu działania mogą być wykorzystywane do wykonania peelingu oddziałującego na różne warstwy naskórka i skóry.

Bardzo powierzchowne

 

Działają na warstwę ziarnistą naskórka (Rys.1). Zaliczamy do nich: kwas glikolowy 30-50%, kwas migdałowy, roztwór Jessnera (1-2 warstwowy), rezorcyna 20-30% (510min), TCA 10% (1 warstwa), kwas salicylowy 15%, kwas retinowy 5%. 

 

Powierzchowne

 

Obejmują swoim działaniem warstwę podstawną naskórka. Powodują złuszczenie korneocytów, wzrost przepuszczalności warstwy rogowej, stymulacje podziałów w warstwie podstawnej. Złuszczenie zazwyczaj jest niewidoczne, okres odnowy wynosi 5-10 dni. Są to substancje takie jak: kwas glikolowy 50-70%, kwas migdałowy, kwas pirogronowy, połączenie kwasów AHA, roztwór Jessnera (3-5warstw), rezorcyna 40-50% (30-60min), kwas salicylowy 25%, TCA 10-30%, kwas retinowy 5% (powtórzony).

 

Średnio głębokie

 

Ich zakres działania obejmuje głębokość do warstwy brodawkowej skóry właściwej. Znacznie przyspieszają regenerację i pobudzają metabolizm fibroblastów. Okres odnowy wynosi 10 dni. Są to substancje takie jak: kwas glikolowy 70%, rezorcyna 35-50% z jednoczesnym (lub nie) CO2, TCA 35%+ roztwór Jessnera, kwas glikolowy 70%.

 

GŁębokie

 

Działają na warstwę siateczkowatą skóry właściwej. Powodują odnowę z keratynocytów jednostki włosowo-łojowej, efekt przeciwzmarszczkowy, pobudzenie metabolizmu fibroblastów. Okres odnowy wynosi 15 dni. Przykładem jest fenol 88%, formuła Baker-Gordona, TCA.

 

Wskazania do peelingów

 

Zastosowanie peelingów ma na celu pobudzenie mikrocyrkulacji krwi, stymulację fibroblastów, zwiększenie ilości glikozoaminoglikanów, zwiększenie napięcia skóry (wyeliminowanie drobnych zmarszczek), usunięcie warstwy rogowej. Celem jest głównie działanie, które powoduje niewielką martwicę tkanek, co z kolei będzie stymulować wytwarzanie nowych [5]. Dlatego stosuje się je w poniższych przypadkach:

• zaburzenia pigmentacji skóry – melazma, zaburzenia pozapalne, piegi, plamy soczewicowate, ostuda,
• trądzik – powierzchowne blizny potrądzikowe, potrądzikowe zaburzenia pigmentacji, grudki i guzki potrądzikowe, prosaki, trądzik pospolity,
• poprawienie estetyki skóry – zjawisko photoagingu, powierzchowne zmarszczki, rozszerzone pory skórne, powierzchowne blizny,
• zmiany skórne – rogowacenie łojotokowe, rogowacenie potrądzikowe, kurzajki, rogowacenie posłoneczne.

 

Peelingi o działaniu bardzo powierzchownym i powierzchownym mają przede wszystkim za zadanie odświeżyć skórę. Ich efekt jest bardzo dobrze widoczny, zwłaszcza na skórze ze skłonnością do łojotoku.

 

Peeling średnio głęboki stosuje się na trądzik w fazie aktywnej, z powodu melazmy i w celu wygładzenia delikatnych, płytkich zmarszczek.

 

Peeling głęboki poprawia wygląd blizn potrądzikowych oraz głębszych zmarszczek.

 

Mechanizmy działania

 

Peelingi działające w oparciu o kwasy delikatne osłabiają połączenia jonowe wewnątrz korneocytów, powodując ich zerwanie, a w efekcie odłączenie górnej warstwy rogowej. Peelingi, do których wykorzystujemy mocne kwasy, wywołują koagulację protein, powodując uwolnienie aminokwasów i wytrącanie soli, a w efekcie efekt zbielenia. Skutkiem ich działania mogą być:

• obniżenie stężenia jonów Ca w kadherynach desmosomalnych (poprzez działanie chelatujące alpha-hydroksykwasów), co powoduje ich proteolizę, czego efektem jest złuszczenie warstwy rogowej naskórka. Dodatkowo chelatacja jonów Fe powoduje obniżenie aktywności MMP oraz zmniejszenie stresu oksydacyjnego,
• złuszczenie jako efekt apoptozy – AHA powodują zwiększenie ilości komórek apoptycznych, spadek stężenia angiogeniny oraz wydzielanie cytokin, czyli starzenie,
• bezpośrednio działają na keratynocyty i fibroblasty. W keratynocytach poprzez cytokiny oraz przy współudziale interleukiny 1d dochodzi do rozpadu macierzy komórkowej. W fibroblastach pobudzenie aktywności metabolicznej prowadzi do przyspieszenia syntezy kolagenu,
• wpływ na pozostałe komórki skóry pobudzenie komórek tucznych oraz dendrocytów powoduje wzrost działania TGF-B i aktywności czynników wzrostowych naskórkowych i skórnych,
• nawilżanie – odpowiedzialny jest za to wzrost zawartości GAGs, wzrost zawartości kwasu hialuronowego, wzrost ekspresji genowej mRNA kolagenu (jedynie w miejscach aplikacji), przyspieszenie wytwarzania ceramidów,
• wpływ na barierę skórną – poprawa działania bariery skórno-naskórkowej, zwiększenie odporności skóry na podrażnienie przez czynniki powierzchniowo czynne, zmniejszenie grubości warstwy rogowej prowadzą do rozjaśnienia skóry oraz poprawy jej kolorytu, brak efektu zwiększenia TEWL mimo złuszczającego działania,
• wpływ na pigmentację – hamowanie wydzielania melaniny w melanocytach poprzez bezpośrednie hamowanie tyrozynazy, przyspieszenie przemiany naskórkowej, wzrost przenikania innych aktywnych czynników rozjaśniających,
• inne działania, takie jak hamowanie rozwoju guzów indukowanych przez UVB (hamowanie apoptozy genów c-fos oraz czynnika transprypcyjnego k-b, aktywacja AP-1) – powoduje to spadek zachorowań o 20%, zmniejszenie mnogości w 55% u myszy. Peelingi nie mają działania toksycznego na organizm matki i noworodka w badaniach na myszach. Zwiększają wrażliwość na działanie promieniowania UV, a tym samym zapotrzebowania na filtry przeciwsłoneczne. Powodują pogrubienie warstw żywych naskórka oraz poprawę jakości włókien elastynowych (jedynie w miejscu aplikacji).

 

Substancje wykorzystywane w peelingach

 

Kwas migdałowy (peeling powierzchowny)

Jest to alpha-hydroksykwas wprowadzony do zastosowania w ostatnich latach, otrzymywany poprzez hydrolizę wyciągu z gorzkich migdałów. Jest łagodnym peelingiem o działaniu bardzo powierzchownym i powierzchownym, a w Argentynie określa się go jako peeling na każdą porę roku. Ma właściwości bakteriobójcze i depigmentujące. Jego cząsteczka składa się z ośmiu atomów węgla, jego stopień kwasowości zależy od temperatury, jego pK wynosi 3,41 w temp. 25°C i jest silniejszy od kwasu glikolowego (pK 3,83). Może być również stosowany doustnie jako środek o działaniu antyseptycznym na układ moczowy. Jest substancją niefototoksyczną i niefotouczulającą.

 

Działa na hiperpigmentację, trądzik zapalny niecystowy, blizny potrądzikowe oraz na odmłodzenie i regenerację starzejącej się, zwłaszcza łojotokowej i trądzikowej skóry.

 

Jego zalety to: brak ryzyka pojawienia się hiperpigmentacji, natychmiastowa świetlistość i oczyszczenie skóry, niewielkie i mało widoczne złuszczanie.

 

Jest dostępny w różnych stężeniach: 30%, 50%, 70%. Można stosować go w czystej postaci lub w połączeniu z innymi substancjami (substancje chelatujące, kwas kokojowy, kwas fitowy, kwas salicylowy, antyoksydanty, rezorcynol, kwas tioglikolowy).

 

Substancja gotowa do wykonania peelingu jest dostępna w przykładowym preparacie w składzie: kwas migdałowy 50%, kwas fitowy, EDTA, glikol propylenowy. Protokół zastosowania:

 

• Oczyścić skórę mleczkiem kosmetycznym lub mydłem (usunięcie makijażu).
• Wykonać pre-peeling (2% kwas migdałowy, kwas glikolowy, pirogronowy i mlekowy) – pozostawić na skórze przez 2 min. Faza pre-peeling ma na celu oczyszczenie skóry, rozluźnienie warstwy rogowej sprzyjające penetracji kwasu.
• Osuszyć miejsca po zabiegu – nie wolno zmywać preparatu wodą!
• Nałożyć preparat zawierający 50% kwas migdałowy na 20 min, po czym zmyć dużą ilością wody. W przypadku wystąpienia rumienia (rzadko) zmyć skórę wcześniej.
• Nałożyć krem post peel (na przykład preparat o składzie: kwas fitowy, masło karite, kolagen morski, witaminy AEC, olejek jojoba, arginina, rosa mosqueta, kwas beta-glycyrhizowy) i pozostawić go na 3 godziny. Substancje te mają działania antyoksydacyjne, odbudowywujące i przeciwzapalne, jak również neutralizujące pH skóry.

 

Dalszą kurację pacjent odbywa już w domu: Przez pierwsze 3-4 dni należy stosować rano i wieczorem silnie nawilżający żel do pielęgnacji i ochrony skóry podrażnionej oraz krem „stand-by” o działaniu odbudowywującym, nawilżającym, antyutleniającym (zawierający kwas fitowy, rosa mosqueta, kwas beta-glycyrrhizowy). Następnie od 5 dnia po zabiegu w celu podtrzymania efektów: rano krem „stand-by”, a wieczorem żel na bazie 15% kwasu migdałowego o działaniu stymulująco-wygładzająco-rozjaśniającym (zawierający kwas fitowy, rosa mosqueta, kolagen, kwas beta glycyrrhizowy, olejek jojoba, masło karite, witaminy AEC, mający neutralne pH).

 

Innym przykładem zastosowania peelingu na bazie kwasu migdałowego 50% są preparaty zawierające dodatkowo gamę substancji chelatujących i przeciwutleniaczy, które mają działanie przeciwstarzeniowe, przyśpieszają i potęgują odbudowę skóry, jak również substancje chelatujące, które uruchamiają działanie depigmentujące kwasu migdałowego, tj.: kwas migdałowy 50% + kwas tiomlekowy + kwas fitowy + glikol propylenowy.

 

Takie peelingi można zastosować również w przypadku dyschromii (melazma) czy hiperpigmentacji pozapalnych. Protokół wykonania zabiegu jest podobny, jednak tutaj po nałożeniu peelingu trzeba zmyć go po nieco krótszym czasie – po ok. 10-15 min. Po peelingu może utrzymywać się niewielki rumień. Kuracja domowa jest taka sama.

 

Kwas pirogronowy (peeling powierzchowny)

Pierwszy raz zastosowany jako peeling przez Van Scotta EJ w 1978 r. Jest to alfa-ketokwas o trzech atomach węgla, różniący się od kwasu mlekowego obecnością grupy ketonowej zamiast hydroksylowej i pozostaje z tym kwasem w fizjologicznej równowadze. Występuje w jabłkach, sfermentowanych owocach i occie. Jest silniejszy od kwasu migdałowego i jego pK wynosi 2,89. Może być stosowany w stężeniach niższych niż 50% i pozostawiony na skórze krócej (1-2 min), jeśli chcemy wykonać peeling powierzchowny. W stężeniach powyżej 50% kwas pirogronowy okazuje się być silnym kwasem i szybciej penetruje w głąb skóry. Jeżeli nakłada się więcej niż jedną warstwę i pozostawia na skórze dłużej niż 2-3 min, może pojawić się efekt zbielenia, tzw. frost, co świadczy o poziomie penetracji do warstwy brodawkowatej skóry właściwej. Jego zaletą jest to, że komórkowe nacieki zapalne i martwica skórna wywołane przez kwas pirogronowy są porównywalne do tych po zastosowaniu głębszych peelingów, jak np. TCA (kwas trójchlorooctowy), natomiast jest on lepiej tolerowany przez pacjentów, gdyż wywołuje tylko delikatny rumień i nie powoduje zmian pigmentacyjnych takich jak w przypadku TCA. Peeling wykonany z TCA jest z kolei skuteczniejszy przy zabiegach na plamy starcze. Kwas pirogronowy jest łatwiejszy w zastosowaniu i bardziej przewidywalny niż peeling z kwasu glikolowego w stężeniu 70%.

 

Stężenia do 50% są wykorzystywane przy leczeniu rumienia u osób z policytemią, łojotokowego zapalenia skóry, trądziku aktywnego, hiperpigmentacji pozapalnych, chloazmy.

 

Stężenia powyżej 50% znajdują zastosowanie w przypadku dyskeratoz, hiperkeratoz, płytkich zmarszczek, blizn po trądziku.

 

Protokół zastosowania peelingu jest podobny w wypadku każdego standardowego peelingu. Powinno się tu zwrócić uwagę na przygotowanie skóry na dwa tygodnie przed zabiegiem kremami na bazie kwasu retinowego, alfa-hydroksykwasów i kwasu pirogronowego.

 

Yellow peel (peeling średnio głęboki)

Jest to mieszanina kwasów: – retinowego – metabolit retinolu hamujący wydzielanie gruczołów łojowych, powszechnie stosowany w leczeniu trądziku, – kwas azelainowy – bakteriobójczy i bakteriostatyczny, hamuje reakcje zapalne skóry, – kwas kojowy i fitowy – poprzez tyrozynazę hamują aktywność melanocytów, działają jako wymiatacz wolnych rodników, – askorbyl palmitynowy – ester kwasu askorbinowego i palmitynowego, daje skuteczność działania kwasu askorbinowego nawet po wchłonięciu, – bisabolol – naturalny wyciąg z rumianku, działa gojąco i regenerująco, przeciwzapalnie i łagodząco.

 

Jest to peeling mający wszechstronne działanie, jego głębokość zależy od nakładanych co 20-30 min warstw. Można zrobić nim zarówno peeling powierzchowny, jak również głęboki. Po przygotowaniu skóry jak w standardowym protokole maskę Yellow Peel nakłada się co 20-30 min, aż do uzyskania silnego rumienia, zaczerwienienia porównywalnego do tego po silnym opalaniu. Zazwyczaj osiąga się to po 4-6 warstwach. Następnie zmywa się całość, a przez 8-10 dni należy stosować kremy odbudowujące, myjąc w tym okresie twarz jedynie neutralnym mydłem.

 

tCa kwas tróJChlorooCtowy (peeling gŁęBoki)

Jest silnym kwasem o pK 0,69. W medycynie znajduje zastosowanie do denaturacji białek podczas izolowania DNA, w hamowaniu reakcji enzymatycznych podczas badania aktywności katalitycznej enzymów, ma działanie antyseptyczne, ściągające. Chelatacja z jonami krzemu umożliwia jednolite i bezpieczne przenikanie preparatu w głąb naskórka. TCA chelatowe łączy się z białkami komórek warstwy rogowej, co zapobiega uszkodzeniu skóry właściwej. W roztworze wodnym, niechelatowym TCA stosuje się w:

• stężeniu podstawowym 15-25% peeling powierzchowny
• stężeniu 30% złuszczanie całkowite, głębokie
• stężenie powyżej 45% wywołuje martwicę białek naskórkowych .

 

Chelatacja pomaga w kontroli głębokości penetracji peelingu i uniemożliwia powstawanie głębokich uszkodzeń skóry, powoduje także mniejszą nadwrażliwość miejscową. Dzięki jego głębokiemu działaniu peelingi te wykorzystuje się do leczenia powierzchownych zmarszczek, blizn po trądziku, rogowacenia starczego, przebarwień typu lentigo, fotostarzenia średniego i zaawansowanego. Protokół obejmuje:

 

• Fazę pre-peel, którą wykonuje się preparatem zawierającym 20% kwas glikolowy, lekko spieniając preparat na wilgotnej skórze i pozostawiając na 10-15 min. Po tym czasie preparat należy zmyć wodą.
• Peeling wstępny – mieszaninę kwasu glikolowego, rezorcyny i salicylowego. Całość pozostawić aż do wystąpienia delikatnego rumienia, a następnie zmyć wodą.
• Peeling właściwy – nakłada się chelatowany TCA 20% lub 30% pędzelkiem, rozpoczynając od miejsc najbardziej opornych. Następnie pozostawia się preparat aż do uzyskania jednolitego zbielenia skóry: tzw. efekt frost, który powinien być jak najbardziej jednolity na całej powierzchni. Po upływie 1-2 min zmywa się całość dużą ilością wody.
• Post-peel – na całą powierzchnię nakłada się krem odbudowujący barierę hydrolipidową. Bezpośrednio po zabiegu skóra nabiera bladego koloru, który po kilku godzinach zmienia się na czerwony i szybko rozjaśnia. Złuszczanie rozpoczyna się 3-4 dnia, a kończy 8. Konieczna wizyta kontrolna po 3., 5. i 8. dniu od zabiegu. Zabieg należy powtarzać co 30-40 dni, aż do uzyskania zadowalających efektów.
• Kuracja domowa – przez pierwsze 8-10 dni należy kilka razy dziennie aplikować krem odbudowujący barierę hydrolipidową, a twarz myć jedynie neutralnym mydłem. Od 10. do 20. dnia stosuje się kurację nawilżającą preparatem zawierającym witaminę C w stężeniu 5%, kwas fitowy 4%, witaminę A+E, wyciąg z rumianku, winogron, masło karite. Do 6 miesięcy po zabiegu należy zrezygnować z plażowania i solarium i bezwzględnie stosować filtry anty-UV. Bardzo często wykorzystuje się kombinacje kilku kwasów w celu uzyskania korzyści wynikających z ich odmiennych działań. Takim przykładem jest synergistyczne połączenie kwasu migdałowego i trójchlorooctowego. Dzięki temu peeling jest łatwiejszy, pozwala na lepszą kontrolę i jest bezpieczniejszy w użyciu.

 

Innym przykładem jest połączenie kwasu migdałowego i pirogronowego, co zwiększa penetrację peelingu, jego efektywność, brak uczucia pieczenia podczas zabiegu, powoduje brak lub jedynie delikatny rumień po peelingu, stopniowe złuszczanie i duże zadowolenie pacjenta.

 

Możliwe powikłania

 

Występujące powikłania zdarzają się podczas wykonywania zabiegów na skutek niewłaściwego sposobu zastosowania danej substancji lub przedostania się jej w niewłaściwe miejsce (np. do oka). Zdarzają się też powikłania niezwiązane z samą procedurą przeprowadzenia peelingu, takie jak np. w wyniku miejscowej infekcji, kontaktowego zapalenia skóry czy niewłaściwej opieki po zabiegu.

 

Powikłania najczęściej nie są znacznie nasilone. Dotyczą częściej skóry ciemnej, są związane z głębokością wykonania, częściej występują przy peelingach średnich i głębokich.

 

Powikłania natychmiastowe - występujące od kilku minut po zabiegu do godziny po jego zakończeniu:

 

• podrażnienie, pieczenie, świąd, ból – są często związane z peelingami skóry wrażliwej. Mogą do nich prowadzić nadmierna ekspozycja na słońce czy używanie retinoidów lub kwasu glikolowego po peelingu. Dolegliwości te mogą utrzymywać się do 2-5 dni po zabiegu. Można je łagodzić poprzez okłady z lodem, łagodzące płyny kosmetyczne, miejscowe leki sterydowe, substancje nawilżające, stosowanie filtrów przeciwsłonecznych,
• utrzymujący się rumień – rumień jest normalnie występującym zjawiskiem i powinien zniknąć do 3-5 dni po peelingu powierzchownym, 15-30 dni po średnim peelingu i 60-90 dni po głębokim peelingu. Jeśli utrzymuje się dłużej, może prowadzić do wystąpienia blizn. Może być związany z zażywaniem tretinoiny, nadużywaniem napojów alkoholowych, kontaktowym zapaleniem skóry, uwarunkowaniami genetycznymi. W leczeniu stosuje się miejscowe i ogólnoustrojowo podane sterydy, zabiegi laserem.
• obrzęk – następuje około 24-72 godzin po zabiegu – szczególną uwagę należy zwrócić w przypadku skóry cienkiej, atroficznej, suchej, gdyż wtedy peeling będzie penetrował głębiej. Zazwyczaj obrzęk ustępuje samoistnie, może być łagodzony okładami z lodu, a w ciężkich przypadkach podaje się sterydy ogólnoustrojowo [11].
• pęcherze – mogą wystąpić po głębokich peelingach, takich jak 50% TCA i 70% kwas glikolowy; aby im zapobiec, zabezpiecza się wazeliną takie okolice jak fałd nosowo-wargowy, kącik oka, kącik ust.

 

Powikłania przypadkowe

Powstają np. po przypadkowym zakropleniu oka podczas zabiegu. Aby zapobiec uszkodzeniu rogówki, należy przepłukać oko roztworem soli fizjologicznej, w przypadku fenolu konieczny będzie olej mineralny zawierający sól. Niezbędna będzie również pilna wizyta u okulisty, najlepiej w ramach ostrego dyżuru na izbie przyjęć.

 

Głębokie peelingi na bazie fenolu mogą dawać bardzo poważne powikłania w postaci zaburzeń rytmu serca. Pozostawienie fenolu na twarzy przez 30 min może skutkować tachykardią, dodatkowymi skurczami komór, co prowadzić może do migotania przedsionków.

 

Obrzęk gardła, a w efekcie stridor i duszność może wystąpić w czasie 24 godzin po zabiegu, zwłaszcza u osób mających podrażnione śluzówki w wyniku palenia. Objawy takie jak gorączka, niskie ciśnienie tętnicze, wymioty, biegunka występujące 2-3 dni po zabiegu mogą być wynikiem zatrucia fenolem, który jest hepato-, nefroi pulmonotoksyczny.

 

Powikłania występujące z opóźnieniem

 – po kilku dniach do tygodnia po zabiegu:

 

• infekcja bakteryjna rzadko występuje po TCA i fenolu. Dotyczy zakażenia paciorkowcami, gronkowcami, czasem Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli. Sprzyjają jej zbyt długie utrzymywanie opatrunków okluzyjnych i słaba dbałość o ranę. Powoduje to opóźnione gojenie się, zapalenie mieszków włosowych, owrzodzenia, nadżerki, wydzielinę ropną. W leczeniu stosuje się antybiotykoterapię, przemywanie rany substancjami odkażającymi,
• infekcja grzybicza może być wywołana długotrwałą antybiotykoterapią przed zabiegiem, a u pacjentów z zaburzeniami odporności wywołanymi cukrzycą przyjmowaniem glikokortykosteroidów. Stosuje się wtedy Clotrimazol 1% i doustne leki przeciwgrzybicze,
• infekcja herpes simplex virus wirusem opryszczki może aktywować się w każdej chwili, dlatego pacjentom z wywiadem opryszczkowym powinno się podać acyklowir 400 mg trzy razy dziennie, rozpoczynając od 1 doby przed peelingiem i kontynuując przez 7-14 dni,
• opóźnione gojenie się – zbyt długo utrzymujący się rumień jest znakiem, że rana nie goi się normalnie, co może prowadzić do blizn. Może to być spowodowane infekcją, zapaleniem kontaktowym. Trzeba wtedy leczyć przyczynę infekcję antybiotykami, zapalenie kontaktowe steroidami, czasem jest konieczne chirurgiczne opracowanie rany,
• hiperpigmentacja – może pojawić się w każdym czasie po peelingu i może być przetrwała, jeśli nie podda się jej leczeniu. Często występuje po TCA. Sprzyja jej nadmierna ekspozycja na słońce, niesteroidowe leki przeciwzapalne, antykoncepcja hormonalna. W leczeniu stosuje się retinoidy i hydrokortyzon miejscowo.

Ponadto obserwuje się efekt utlenienia skóry, jej wybielenia, przy głębokich peelingach mogą zaznaczyć się linie demarkacyjne, ustępujące samoczynnie białawe grudki, zmiany tekstury skóry, jej atrofia.

 

Podsumowanie

 

Peelingi chemiczne są stosowane już od starożytności, dają wiele możliwości leczenia i upiększania skóry. Co roku powstają nowe preparaty, nowe kombinacje substancji, dzięki którym uzyskiwane efekty będą jeszcze lepsze, a zastosowanie peelingów bezpieczniejsze. Należy mieć świadomość, że niewłaściwe zastosowanie silnie działających substancji może prowadzić do bardzo niebezpiecznych powikłań, a nawet śmierci. Jednak dobra wiedza na temat zabiegów poparta praktyką przynosić będzie coraz lepsze i bardziej spektakularne efekty w przyszłości.

 

 

Źródło:

vol. 2 \ 3 \ 2013 \ Kosmetologia Estetyczna