Jak rozpoznać alergię?

 

Alergia, potocznie uczulenie, to nietypowa reakcja układu odpornościowego na dany czynnik (zwany alergenem) występujący w środowisku. Liczby możliwych alergenów nie da się określić: uczulenia mogą powodować zarówno pyłki roślin, roztocza, sierść lub pióra zwierząt, jak i pokarmy, napoje czy dane substancje chemiczne. Uczulenie bardzo łatwo pomylić z innymi dolegliwościami - np. alergie wziewne często bierze się za przeziębienia, a pokarmowe - za zwykłe dolegliwości pokarmowe. Dodatkowym utrudnieniem w rozpoznaniu alergii jest to, że może ona wystąpić w każdym wieku - zarówno u niemowlaka, jak i u dorosłej osoby. Poniżej podpowiadamy, jak rozróżnić trzy najczęstsze typy alergii.

Alergie wziewne

Ten typ alergii powstaje w wyniku dostania się do układu oddechowego alergenu i najczęściej mylony jest z popularnymi dolegliwościami ze strony tego właśnie układu, takimi jak przeziębienie czy infekcje bakteryjne.

Jak rozpoznać alergię wziewną:

• standardowo rozpoczyna się od pieczenia wewnętrznych kącików oczu i swędzenia w nosie i gardle, po czym następują serie kichania, mogące trwać nawet kilka minut,
• po jakimś czasie pojawia się katar, który zatyka drogi oddechowe (spowodowane tym oddychanie przez usta może prowadzić do suchego, męczącego kaszlu),
• najpowszechniejsza odmiana tej alergii, czyli uczulenie na pyłki, pojawia się okresowo, na przestrzeni wiosny i lata, a siła jej objawów różni się w zależności od pogody (np. w czasie deszczu dolegliwości mogą zupełnie ustępować),
• uczulenia wywoływane przez alergeny obecne w domu (np. roztocza) mogą trwać nawet cały rok, a ich objawy szczególnie nasilają się zimą,
• różnice pomiędzy alergią i przeziębieniem: alergii z reguły nie towarzyszy podwyższona temperatura ani bóle mięśni, katar jest wodnisty przez cały okres trwania uczulenia (w przypadku przeziębienia gęstnieje i zmienia swoją barwę na przestrzeni kilku dni).

Co może być alergenem:

• pyłki traw,
• pyłki drzew,
• kurz (roztocza),
• pleśń,
• sierść zwierząt.

Jak zdiagnozować alergię wziewną?

Należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, najlepiej jeszcze wtedy, kiedy objawy alergii są widoczne. Aby sprecyzować źródło alergii lub potwierdzić samo jej wystąpienie, lekarz może zalecić wykonanie testów skórnych.


Alergie skórne

Ten rodzaj uczulenia bardzo często występuje w wyniku kontaktu z alergenami, z którymi mamy do czynienia przez zupełny przypadek (np. podczas dotknięcia roślin typu trujący bluszcz).  Innym przykładem są uczulenia związane z konkretnymi substancjami chemicznymi - te najłatwiej można wykryć np. przy zmianie kosmetyków czy środków czyszczących.

Jaką postać może przyjąć alergia skórna?

• pokrzywki,
• opuchlizny lub obrzęku,
• wysypki,
• czerwonych plam,
• czerwonych guzków.

Wszystkim tym objawom może towarzyszyć swędzenie, uczucie gorąca, a nawet ból.

Szczególnym przypadkiem alergii skórnej jest atopowe zapalenie skóry – choroba autoimmunologiczna, która objawia się bardzo dokuczliwym, przewlekłym (lub nawracającym) świądem, najczęściej ulokowanym w zgięciach kolanowych i łokciowych, na głowie (twarz i obszar za uszami) oraz na szyi. Może on jednak obejmować nawet całe ciało.  

Co może być alergenem?

• rośliny,
• substancje chemiczne (zawarte np. w kremach, farbach do włosów, płynach do mycia naczyń, kosmetykach do makijażu, proszku do prania, farbie drukarskiej),
• metale,
• leki.

Objawy typowe dla alergii skórnej mogą także wskazywać na alergię pokarmową.

Jak zdiagnozować alergię skórną?

Należy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub z dermatologiem. W razie potrzeby lekarz może zlecić wykonanie testów skórnych.


Alergia pokarmowa

To coraz powszechniejszy typ alergii, który związany jest z przyjmowanymi produktami spożywczymi. Zasadniczo wyróżnia się jej dwa rodzaje: szybką (reakcja na dany produkt występuje zaraz lub niedługo po jego spożyciu) oraz utajoną (reakcja jest opóźniona, występuje od jednego do czterech dni po przyjęciu produktu). W skrajnych przypadkach spożycie uczulającego produktu może doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, dlatego bardzo ważne jest jak najwcześniejsze rozpoznanie, które produkty mogą powodować reakcje alergiczne.

Jak może objawiać się alergia pokarmowa:

• w przypadku reakcji natychmiastowej – pokrzywką, astmą, obrzękiem skóry, wysypką, swędzeniem, wstrząsem anafilaktycznym,
• w przypadku reakcji opóźnionej: niestrawność, biegunka, wzdęcia, ból brzucha, uczucie zmęczenia, rozdrażnienie, zaburzenia snu, nadpobudliwość, ból głowy, katar, astma oskrzelowa, obrzęk krtani, bóle mięśni.

Co może powodować alergię pokarmową?

W zasadzie każdy produkty spożywczy może spowodować reakcję alergiczną, najczęściej jednak wymienia się z nich:

• mleko i produkty pochodne,
• zboża zawierające gluten,
• orzechy,
• skorupiaki,
• jaja,
• ryby,
• mięczaki,
• soję,
• sezam.

Jak zdiagnozować alergię pokarmową?

Każda nietypowa reakcja powinna być przesłanką do konsultacji z lekarzem pierwszego kontaktu, a najlepiej od razu z lekarzem-alergologiem.

Pamiętaj!

Objawów alergii może być o wiele więcej. Mogą zdarzyć się również nietypowe reakcje na nietypowe alergeny - dlatego każde podejrzenie uczulenia zawsze warto skonsultować z lekarzem.

Źródło: