Fachowa nazwa tego schorzenia to paluch koślawy. Jest to zniekształcenie stawu śródstopno-palcowego, który znajduje się u podstawy dużego palca stopy. Jest to nie tylko nieestetyczne i niewygodne zgrubienie ale również bolesne. Co gorsza, w miejscu deformacji często rozwija się stan zapalny.
Ból początkowo występuje tylko przy ucisku, ale w miarę powiększania się zmiany staje się stały i uciążliwy. Halluksy to typowo kobieca dolegliwość. Panie chorują 10 razy częściej niż panowie. Paluch koślawy zazwyczaj pojawia się po 50. roku życia i jest związany z noszeniem wąskich na czubkach pantofli i butów na wysokich obcasach. Na halluksy często więc cierpią stewardesy, modelki, baletnice i miłośniczki szpilek. Ale nie tylko. Paluchy koślawe mogą się rozwijać nawet u nastolatek, jeśli mają one predyspozycje genetyczne. Ma to związek ze specyficzna budową wiązadeł i ścięgien, a niekiedy także z osłabieniem mięśni. Schorzenie to bardzo często jest powiązane z płaskostopiem poprzecznym. Kolejnym czynnikiem ryzyka jest otyłość oraz ciąża. Przy nadmiernej masie ciała występuje zwiększony nacisk na stopy, a podczas ciąży do powiększonej wagi dochodzi jeszcze rozluźnienie stawów pod wpływem hormonów.
Halluksów bardzo trudno pozbyć się na dobre. Dlatego najlepszą strategią jest zapobieganie im już od najmłodszych lat. Tak więc, należy nosić wygodne buty z szerokimi noskami, w których palce nie są ściśnięte(możemy pominąć wyjścia na specjalne okazje). Wysokość obcasów na co dzień nie powinna przekraczać 4 cm. Wygodne buty z szerszymi czubkami nie mogą oznaczać za luznego obuwia, bo nieustanne przesuwanie się stopy w środku również może być przyczyną wykoślawienia palców. Jeśli cierpi się dodatkowo na ból podeszwy warto sięgnąć po specjalne wkładki, które można kupić w sklepach ze sprzętem rehabilitacyjnym. Występują one w formie już gotowej lub są robione na indywidualne zamówienie. Pamiętaj aby codziennie rozciągać ścięgno Achillesa przez kilka minut. Nie dopuszczaj do nadwagi. Bądź aktywna, ale nie obciążaj stóp joggingiem czy aerobikiem.
Jeśli halluksy nie są jeszcze bardzo rozwinięte, można zmniejszyć dolegliwości za pomocą specjalnych nakładek. Są to zazwyczaj opaski mocowane wokół stopy, do których przytwierdzono szynę, mającą za zadanie odwodzić duży palec od pozostałych. W Polsce mamy do wyboru dwa typy takich aparatów. Jeden z nich zakłada się na noc i w czasie odpoczynku, drugi można nosić w ciągu dnia, bo jest na tyle elastyczny, że dopasowuje się do obuwia. Inna forma to tz. separatory czyli żelowe bądź plastikowe wkładki, które wsuwa się między palce. Ich zadanie jest takie samo jak aparatów korygujących, czyli odsunięcie dużego palca od pozostałych( produkt wielokrotnego użytku). Należy wspomnieć, że separatory mogą powodować powstawanie deformacji młotkowatej drugiego palca, więc przed ich zastosowaniem lepiej skonsultować się z lekarzem. Ulgę w cierpieniu przyniosą grube plastry żelowe zwane osłonami. Zmniejszają ucisk buta na skórę i łagodzą dyskomfort występujący przy chodzeniu. Można nosić je przez cały dzień.
Gdy w obrębie chorego palca, a ściślej stawu powstaje stan zapalny, trzeba przyjmować niesterydowe leki przeciwzapalne. Mogą to być zarówno maści, jak i leki doustne dostępne bez recepty. Aby dodatkowo złagodzić ból, można na chore miejsce przykładać lód.
Jeśli już nic nie pomaga, a obecność deformacji sprawia ciągły ból, trudności z doborem obuwia, ograniczenie sprawności wskazane jest leczenie operacyjne jako jedyny sposób pozbycia się schorzenia. Istnieje ponad 100 metod usuwania halluksów, jednak w nowoczesnej chirurgii stosuje się jedynie kilkanaście z nich. To jaka metodą potraktowane zostaną nasze stopy zależy od lekarza, który po oględzinach dobierze ją indywidualnie wedle typu halluksa. Po niektórych operacjach na nogę zakłada się gips, po innych tylko specjalne obuwie ortopedyczne, w którym można zacząć chodzić po kilku dniach. W każdym przypadku rekonwalescencja trwa od 6 do 12 tygodni . Po zabiegu należy przyjmować zastrzyki przeciwzakrzepowe i podjąć rehabilitację. Całkowity powrót do pełnej sprawności wymaga 3 do 6 miesięcy.
Red. Port.
