Oferta handlowa w zakresie suplementów diety jest niezwykle bogata. Wśród nich można znaleźć preparaty poprawiające wygląd skóry, włosów, przyśpieszające regenerację, zapobiegające chorobom serca. Trudno zaprzeczyć, że zbilansowana dieta pomaga w zachowaniu dobrego stanu zdrowia, jednak część deklaracji producentów suplementów stanowiła nadużycia.
W związku z tym, Komisja Europejska podjęła prace nad zmianami w prawie unijnym i w efekcie wydała rozporządzenie nr 1924/2006 w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących informacji o wartościach odżywczych i właściwościach zdrowotnych środków spożywczych oraz rozporządzenie nr 432/2012, ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz roz- woju i zdrowia dzieci. W efekcie suplementy diety mogą być opatrzone jedynie zatwierdzo- nymi oświadczeniami dotyczącymi ich wpływu na organizm. Ponadto, powinny być oznakowa- ne zgodnie z wymogami prawa polskiego.
Analizę uregulowań prawnych dotyczących suplementów warto zacząć od ich definicji. Suplementem diety jest środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny, pojedynczych lub złożonych; wprowadzany do obrotu w formie umożliwiającej dawkowanie, w postaci: kapsułek, tabletek, drażetek i w innych podobnych postaciach, saszetek z proszkiem, ampułek z płynem, butelek z kroplomierzem i w innych podobnych postaciach płynów i proszków przeznaczonych do spożywania w małych, odmierzonych ilościach jednostkowych, z wyłączeniem produktów posiadających właściwości produktu leczniczego w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego.
Z samej definicji zatem suplement nie ma leczyć, a jedynie uzupełniać dietę o składniki, których podstawowym źródłem jest żywność. W przypadku próby ukrycia leku pod nazwą suplementu diety, działania podejmuje Inspekcja Sanitarna. Produkty takie bowiem podlegają innym, bardziej rygorystycznym wymogom prawnym określonym w prawie farmaceutycznym, m.in. w zakresie zezwolenia na wytwarzanie. Suplementy diety wprowadza- ne na rynek podlegają tymczasem zatwierdzeniu, rejestracji lub są objęte powiadomieniem.
Oznakowanie suplementów diety
Suplementy diety podlegają w zakresie oznakowania uregulowaniom ustawy o bezpieczeń- stwie żywności i żywienia [4]. Oznakowanie suplementu nie może wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności co do charakterystyki, w tym nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji, przez przypisywanie działania lub właściwości, których nie posiada, lub przez sugerowanie, że posiada szczególne właściwości, jeżeli wszystkie podobne produkty posiadają takie właściwości. Nie można też przypisać suplementom właściwości zapobiegania chorobom lub ich leczenia albo odwoływać się do takich właściwości, nie powinny także zawierać oświadczeń żywieniowych lub zdrowotnych niezgodnych z przepisami unijnymi (omówione poniżej). Ustawa wskazuje również, że napisy na opakowaniach suplementów muszą być wyraźne, czytelne i nieusuwalne, umieszczone w widocznym miejscu, a także nie mogą być w żaden sposób ukryte, zasłonięte lub przesłonięte innymi nadrukami lub obrazkami, a suplementy wprowadzane do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej muszą być oznakowane w języku polskim. Rozporządzenie Ministra Zdrowia dotyczące suple- mentów diety [5] wskazuje, że po- ziom witamin i składników mineralnych obecnych w suplementach diety, w zalecanej przez producenta dzien- nej porcji spożywanego suplementu diety, powinien uwzględniać: – górne bezpieczne poziomy witamin i składników mineralnych ustalone na podstawie naukowej oceny ryzyka, w oparciu o ogólnie akceptowane dane naukowe, uwzględniając zmienne stopnie wrażliwości róż- nych grup konsumentów; – spożycie witamin i składników mineralnych wynikające z innych źródeł diety; – zalecane spożycie witamin i składników mineralnych dla populacji.
Dodatkowo, obowiązkowe jest umieszczenie na opakowaniu:
– określenia „suplement diety”; – porcji produktu zalecanej do spożycia w ciągu dnia; – ostrzeżenia dotyczącego nieprzekraczania zalecanej porcji do spożycia w ciągu dnia.
Zawartość witamin i składników mineralnych oraz innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny efekt fizjologiczny obecnych w suplemencie diety deklaruje się w oznakowaniu w postaci liczbowej. Jednostki używane do określania zawartości witamin i składników mineralnych muszą być zgodne z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia. Deklarowane w oznakowaniu zawartości witamin i składników mineralnych oraz innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny efekt fizjologiczny podaje się w przeliczeniu na zalecaną przez producenta do spożycia dzienną porcję produktu, a także w procentach w stosunku do zalecanego dziennego spożycia.
Oświadczenia o właściwościach suplementów
Poza oznakowaniem suplementów i poza podstawowymi informacjami dotyczącymi ich składu, można również wskazać na opakowaniu, w ulotce bądź reklamie ich wła- ściwości i wpływ na zdrowie. Oświadczenia o właściwo- ściach zdrowotnych środków żywieniowych, w tym suple- mentów diety, są dopuszczalne, jeżeli zostały umieszczone na liście wprowadzonej przez rozporządzenie nr 432/2012 bądź trwa procedura ich zatwierdzania. Oznacza to, że nie można np. białku przypisać innych właściwości zdrowotnych niż trzy wymienione w wykazie. Natomiast wa- runki, które muszą być spełnione do używania określeń żywieniowych, czyli opisujących skład produktu, zawiera rozporządzenie nr 1924/2006. Lista oświadczeń zdrowot- nych liczy ponad 220 pozycji i trwają prace nad umieszczeniem kolejnych. Wykazy są oczywiście zbyt obszerne, aby je w całości przytoczyć, warto jednak wskazać kilka istot- nych uregulowań, dotyczących najbardziej popularnych oświadczeń żywieniowych oraz zdrowotnych (Tabela 1 i 2.). Oba wykazy są dostępne na stronach UE.
Źródło:
http://kosmetologiaestetyczna.com/
