Sztuczna macica (sztuczne łono) to urządzenie, które pozwala na pozaustrojową ciążę lub pozamaciczną inkubację płodu poprzez wzrost zarodka lub płodu poza organizmem matki. Do tej pory było to urządzenie czysto w wersji hipotetycznej. Miał to być organ zastępczy, pomocny w rozwoju płodu parom, które nie mogą mieć dziecka. Miał być elementem przejściowym w rozwoju dziecka – inkubatorem o bardzo rozszerzonych funkcjach, dla wcześniaków w ich bardzo wczesnym stadium rozwoju. Sztuczna macica może być także wykorzystywana do zabiegów chirurgicznych u płodu już we wczesnym stadium rozwoju, zamiast odkładania ich do końca trwania ciąży. Jednak jak donosi "Science" naukowcy z Children’s Hospital of Philadelphia w Pensylwanii sprawili, że niemożliwe stało się faktem.
Eksperyment na owieczkach
Biobag to rodzaj szczelnie zamkniętej, wypełnionej płynem owodniowym (wodami płodowymi) plastikowej torby. Do torby tej podłączone są rurki i kable. W środku umieszcza się płód. Środowisko wewnątrz jest sterylne, a temperatura kontrolowana zewnętrznie.
Opublikowane wyniki badań dotyczą eksperymentu, który przeprowadzono na 8 dostarczonych za pomocą cesarki jagniątek. Lekarze podłączyli ich pępowiny do urządzenia, które wzbogacało krew zwierząt w tlen. Jagnięta te były na poziomie rozwoju odpowiadającemu skrajnemu wcześniactwu tj. 22-23 tygodnie. To najwcześniejszy stan, w którym płód ludzki może przetrwać poza macią. Zwierzęta przebywały w Biobagu do 4 tygodni. Podczas tych testów otrzymywały jedzenie oraz tlen przez sztuczną pępowinę. Komputery sprzężone ze sztuczną macicą monitorowały temperaturę wewnątrz torby oraz ich wszystkie funkcje życiowe.
Wyniki eksperymentu zaskoczyły samych naukowców. Owieczki po wyjęciu ze sztucznej macicy były aktywne, nie miały trudności z oddychaniem, przełykaniem. Otwierały oczy, a niektóre miały już futro. Nie stwierdzono także negatywnych zmian dotyczących funkcjonowania ich narządów lub układu nerwowego. Emily Partrige ze szpitala dziecięcego w Filadelfii przyznała, że stopień rozwinięcia zwierząt porównywalny był ze zwierzętami urodzonymi w normalnym terminie.
Próby na ludziach…
Satysfakcjonujące wyniki na zwierzętach są początkiem myślenia o zastosowaniu sztucznych macic dla wcześniaków. Jednak lekarze studzą entuzjazm. Ich zdaniem jest jeszcze wiele niewiadomych, które trzeba dokładnie zbadać i przeanalizować zanim w ogóle Biobag będzie mógł być stosowany na ludziach. Niemniej jednak Biobag ma służyć ludziom niezależnie od tego czy będzie gotowy za kilka czy kilkanaście lat. Zdaniem Neila Marlowa z UCL "ten wynalazek zrewolucjonizuje neonatologię”. Szacuje się, że pierwsze próby na ludziach odbędą się za około 3 lata.
Otrzymana sztuczna macica imituje wszystko to, co zapewnia płodowi prawdziwa macica, dostarcza mu niezbędnych składników odżywczych oraz tlen, a także unieszkodliwia odpady (urządzenie wypompowuje dwutlenek węgla z ciała i dostarcza tlen). Płód może rozwijać się w środowisku wolnym od chorób, zanieczyszczeń środowiska, narkotyków, alkoholu, które mogą się dostać do organizmu za pomocą układu krążenia matki.
Szansa na ratunek dla wcześniaków
Ideą Biobaga jest zapewnienie rozwoju dzieciom, które urodziły się na kilka miesięcy przed terminem. Dzięki niemu wcześniaki nie będą potrzebować mechanicznych systemów przepływu powietrza, leków czy kroplówek. Zmniejszyłoby to także ryzyko zachorowań czy też zapewniło organizmowi optymalne środowisko do rozwoju bez wad.
Kontrowersje
Badania nad sztuczną macicą niewątpliwie związane są z kwestiami bioetycznymi i prawnymi. Mają istotne znaczenie dla praw reprodukcyjnych i aborcji. Sztuczna macica może bowiem zwiększać żywotność płodu, stąd jeśli przeniesienie płodu z łona matki do sztucznej macicy będzie możliwe, może to stanowić alternatywę lub całkowicie zastąpić aborcję.
Istnieją także teoretyczne obawy o braku więzi z matką u dzieci rozwijających się w sztucznych macicach. Kwestią drugorzędną jest prawo kobiet do decydowania o swoim ciele.
Źródło: http://biotechnologia.pl/
